سرگیجه تولید جهانی از تعرفه‌های آمریکا

نشانه‌های بیشتری در موج گزارش‌های هفته گذشته نمایان شد که از تضعیف تولید جهانی در اثر جنگ تجاری دونالد ترامپ، حکایت داشت.

به گزارش ایسنا، شاخص‌های مدیران خرید (PMI) در سراسر آسیا، به همراه آمار اصلاح‌ شده در اروپا، نشان‌دهنده رشد منفی جدید یا مداوم فعالیت کارخانه‌ها در آوریل بود.

این گزارش‌ها که روز جمعه (دوم مه) منتشر شدند، مجموعه‌ای از سیگنال‌های نگران‌کننده را در بر ‌گرفت. تعداد اندکی از اقتصادها از ضربه تعرفه‌ها و عدم قطعیت فلج‌کننده‌ای که یک ماه پس از اعلام عوارض گسترده بر واردات کالا، توسط رئیس‌جمهور آمریکا، اقتصاد جهان را فرا گرفته است، در امان مانده‌اند.

گزارش‌های منتشر شده در هفته گذشته، آسیب‌های وارده به دو کشور اصلی درگیر جنگ را نشان داد که تعرفه‌های آنها عملا انگیزه‌های تجارت بین کشورهایی را که بیش از ۴۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل می‌دهند، از بین برده است. گزارشی در پنجشنبه گذشته نشان داد که فعالیت تولیدی آمریکا، در پنج ماه گذشته، بیشترین کاهش را تجربه کرده است و این گزارش، یک روز پس از آن منتشر شد که داده‌ها نشان داد کارخانه‌های چینی با شدیدترین رشد منفی از دسامبر ۲۰۲۳ تاکنون روبرو شده‌اند.

«جیمز نایتلی»، اقتصاددان ارشد بین‌المللی موسسه مالی ING، گفت بعید است تا زمانی که در مورد جهت تعرفه‌ها شفافیت حاصل نشود، وضعیت کارخانه‌ها تغییر کند. او گفت: ماهیت نوسانی تعرفه‌ها، عدم قطعیت زیادی ایجاد می‌کند و این به دست روی دست گذاشتن کسب‌ و کارها منجر خواهد شد. آنها تا زمانی که اطمینان حاصل نکنند که تغییر فوری دیگری در محیط اقتصادی رخ نخواهد داد، تصمیمات بزرگی نخواهند گرفت.

پیش از آنکه این نشانه‌های اولیه رکود اقتصادی آشکار شود، هشدار نسبت به چشم‌اندازهای جهانی در واشنگتن، همزمان با گردهمایی روسای دارایی برای جلسات صندوق بین‌المللی پول در ماه گذشته، آشکار شده بود. پس از کاهش چشم‌انداز رشد، «کریستالینا جورجیوا»، رئیس صندوق بین‌المللی پول، هشدار داد که در صورت تداوم عدم قطعیت، احتمال رکود جهانی افزایش خواهد یافت.

گزارش‌های آسیایی روز جمعه، تکان‌دهنده بودند. طبق گزارش اس‌اندپی گلوبال، شاخص‌های غول‌های کارخانه‌ای منطقه شامل کره جنوبی و تایوان، در بحبوحه کاهش سفارش‌ها و کاهش تولید، به شدت کاهش یافتند. در جنوب شرقی آسیا، فعالیت در تایلند، مالزی و اندونزی کاهش یافت. در بحبوحه این ناامیدی کلی، هند با افزایش فعالیت، از بقیه متمایز بود.

کورسوی دیگری از خوش‌بینی در کوتاه‌مدت در منطقه یورو پدیدار شد؛ جایی که شاخص تولید اس‌اندپی گلوبال، به بالاترین حد خود در ۳۲ ماه گذشته رسید. اما این منطقه همچنان در محدوده رشد منفی باقی ماند.

«سیروس د لا روبیا»، اقتصاددان ارشد بانک تجاری هامبورگ، گفت: فعالیت صنعتی همچنان به شدت در معرض سیاست تعرفه‌ای آمریکاست. تولیدکنندگان به وضوح توانستند حاشیه سود خود را در آوریل افزایش دهند، زیرا قیمت خرید کاهش یافت در حالی که قیمت فروش، با سریع‌ترین سرعت خود در دو سال گذشته افزایش یافت. با این حال، او افزود که با توجه به انحراف تجاری که تعرفه‌ها ایجاد می‌کنند، هرگونه بهبودی ممکن است کوتاه‌مدت باشد. «د لا روبیا» گفت: بعید است این وضعیت ادامه یابد، زیرا سیاست تعرفه‌ای آمریکا احتمالاً باعث می‌شود کالاهای چینی به طور گسترده‌تری در اتحادیه اروپا عرضه شوند و رقابت را تشدید کنند.

«موهیت کومار»، اقتصاددان ارشد اروپا در گروه مالی جفریز اینترنشنال، هشدار داد که تاکنون، داده‌های شاخص مدیران خرید فقط آغاز کار بودند و این تاثیر ممکن است با توجه به هرگونه توافق تجاری که ترامپ منعقد کند، ادامه یابد. او گفت: ممکن است چند هفته دیگر طول بکشد تا واقعاً شاهد ضربه باشیم. حتی اگر آمریکا در پایان ۹۰ روز با اکثر شرکایش به توافق برسد، داده‌ها ضعیف خواهند شد، زیرا عدم قطعیت زیادی وجود داشته است، مردم عقب‌نشینی کرده‌اند و زنجیره‌های تأمین از هم پاشیده‌اند.

آمارهای منتشر شده در روز جمعه نشان داد که شاخص تولید جهانی جی‌پی‌مورگان برای تولید آینده در آوریل، به پایین‌ترین سطح از اکتبر ۲۰۲۲ کاهش یافته است. در همین حال، تولیدکنندگان کالا در بازارهای نوظهور نیز آسیب دیدند.

تولیدکنندگان در آفریقای جنوبی، با عدم قطعیت ناشی از تعرفه‌های جهانی و فشارهای سیاسی داخلی، ناامیدتر شدند. بخش تولید برزیل در آوریل، به رکود نزدیک شد و شاخص مدیران خرید به ۵۰.۳ کاهش یافت که ضعیف‌ترین میزان از دسامبر ۲۰۲۳ است.

«آلبرتو راموس»، اقتصاددان ارشد آمریکای لاتین در در شرکت خدمات مالی و بانکداری گلدمن ساکس، در گزارشی نوشت: اعتماد تجاری در مورد چشم‌انداز تولید به پایین‌ترین سطح خود در پنج سال گذشته رسیده است، زیرا نگرانی‌هایی در مورد سیاست تعرفه‌ای آمریکا و شرایط اقتصادی داخلی وجود دارد.

در مکزیک، این کاهش حتی شدیدتر بود. شاخص مدیران خرید دومین اقتصاد بزرگ آمریکای لاتین از ۴۶.۵ واحد در مارس، به ۴۴.۸ در آوریل کاهش یافت که دهمین ماه متوالی کاهش و پایین‌ترین میزان از فوریه ۲۰۲۱ را نشان می‌دهد.

«جین سروکا»، مدیر اجرایی بندر لس‌آنجلس، گفت: با توجه به مدت زمانی که شرکت‌ها برای تغییر مسیر زنجیره‌های تامین خود جهت جلوگیری از تعرفه‌های ۱۴۵ درصدی آمریکا بر اکثر کالاهای چینی نیاز دارند، برای خرده‌فروشان و کارخانه‌های آمریکایی، هفته‌ها یا ماه‌ها اختلال را پیش‌بینی می‌کند.

طبق گزارش بلومبرگ، «سروکا» روز جمعه گفت: ظرفیت فضای تولید بسیار بالاست و نمی‌توانید بگویید خب، امروز چین را تعطیل کنید. من فردا به کامبوج می‌روم. این روش جواب نمی‌دهد.

*