|
ترامپ و پوتین در آلاسکا چه چیزی را معامله می‌کنند؟
|
تاريخ :
بيستم مرداد 1404 ساعت 16:48
|
|
کد : 347614
|
عصر ایران؛ فواد شمس- دیدار ترامپ و پوتین، فارغ از هر نتیجه‌ای، دوران‌ساز است. اگر در روزگاری بعد از جنگ جهانی دوم آمریکا، شوروی و بریتانیا در سواحل آفتابی یالتا در شبه جزیره کریمه برای تقسیم جهان بعد از جنگ سر میز نشستند، این بار باید دید که آمریکا و روسیه به تنهایی می‌توانند در سرمای آلاسکا داغی جنگ‌های پراکنده در گوشه گوشه جهان را کاهش دهند. اتفاقا یکی از مسائل مهم مورد بحث بین آمریکا و روسیه در این نشست خود یالتا در شبه جزیره کریمه است. اگر روزگاری یالتا محل حل منازعات جهانی شد، امروز خودش نقطه‌ای است که بر سرش باید در آلاسکا بحث شود.
از آفتاب یالتا تا یخ‌های آلاسکا
تجربه کنفرانس یالتا اگر چه مهر پایانی بر جنگ جهانی دوم بود اما آغاز دوران جنگ سرد هم شد. در یالتای کریمه، سه مرد -روزولت، چرچیل و استالین-پشت درهای بسته بدون این‌که نظر دیگران را بخواهند، نقشه زمین را روی میز گذاشتند و مرزها جدید را ترسیم کردند. حالا آلاسکا تبدیل به یالتا جدید شده. خود محل برگزاری این اجلاس نمادین است، آلاسکا نزدیک‌ترین فاصله جغرافیایی بین آمریکا و روسیه است.
هم‌چنین نزدیکی آلاسکا به قطب شمال هم مهم است. روسیه طولانی‌ترین خط ساحلی قطب شمال را دارد، ترامپ هم سر جریان ادعا تصاحب گرینلند و مناقشه با کانادا نشان داد که دنبال خط ساحلی بیشتر در حاشیه قطب شمال است.
حال باید دید در آلاسکا هم از این خبرها هست و آیا نقشه ژئوپلتیکی جهان از اوکراین تا قطب شمال تغییر می‌کند؟
بستنی آلاسکا برای ترامپ؛ دُر غلتان برای روسیه
جغرافیای محل این دیدار از یک جنبه دیگر نیز نمادین است. آلاسکا در فراسوی اقیانوس آرام اما در امتداد دشت‌های شرق دور روسیه به‌طرز هوشمندانه‌ای انتخاب شده تا پوتین در خاکی حضور یابد که پیش‌تر بخشی از شرقی‌ترین نقاط امپراتوری روسیه بوده، آن هم برای بازپس گرفتن غربی‌ترین نقطه امپراتوری روسیه یعنی دونباس اوکراین!
به نام ترامپ زدن یک جاده ۴٠ کیلومتری در کوهستان‌های ارمنستان پیش از دیدار مهم پوتین و ترامپ بیشتر شبیه دادن یک بستنی آلاسکا به یک کودک مشتاق جایزه نوبل است، تا از آن طرف پوتین «دُر غلتان» امتیاز به رسمیت شناخته شدن ۴ جمهوری تازه استقلال یافته از اوکراین یعنی ( لوهانسک، دونتسک، ژاپاتورژیا و خرسون) از آمریکا را بگیرد.
این‌جاست که در آلاسکا که امتداد سرزمینی همان دشت‌های یخ‌زده و مه‌آلود جغرافیای روسیه است بار دیگر بازی پیچیده و مبهم ژئوپلتیکی روسی را می‌توان دید. شاهد اولیه تایید این دیدگاه هم سریع منتشر شد، خبری کوتاه اما پرمعنا: «آمریکا ارسال سلاح به اوکراین را متوقف کرد. پنتاگون مجوز یافته تا سلاح‌ها و تجهیزاتی را که در اصل برای اوکراین در نظر گرفته شده بود، دوباره به انبارهای داخلی آمریکا بازگرداند.»
اروپایی‌ها نگران از حذف شدن خود از معادلات کلان ژئوپلتیکی جهانی هستند، از طرف دیگر لرزان از این که از بازی اوکراین هم کنار گذاشته شوند. چون هر توافقی در آلاسکا صورت بگیرد به احتمال قوی اروپا دیگر نمی‌تواند روی حمایت آمریکای ترامپ در اوکراین حساب کند.
در این بین اوربان مجارستانی که همواره تلاش دارد موضعی متوازن در قبال بحران اوکراین بگیرد و شخصا هم رابطه حسنه‌ای با پوتین و ترامپ دارد، سریعا از رهبران کشورهای اروپایی خواست تا قبل این دیدار با پوتین مستقیم صحبت کنند و درخواست‌های خود را بدهند. اما در عوض اروپایی‌های هراسیده هشدار می‌دهند: «صلح بدون مشارکت اوکراین یعنی خیانت به ما.»
رهبران کشورهای عضو اتحادیه اروپا و ناتو بدون ترامپ احساس ترس و تنهایی می‌کنند. در حالی که در مقابل پوتین سریعا با متحدان خود از بلاروس و کشورهای آسیای مرکزی تا امارات و برزیل و از همه مهمتر چین گفتگوی تلفنی کرد و پیشنهادات ویتکاف قبل از دیدار با ترامپ در آلاسکا را به اطلاع متحدان خود رساند. اما ترامپ هیچ لزومی ندید به اروپا هیچ خبری بدهد.
|