|
کلید برتری انسان در جهش خاموش دی‌ان‌ای است
|
تاريخ :
بيست و هشتم ارديبهشت 1404 ساعت 08:55
|
|
کد : 303072
|
طی مطالعه‌ای جدید، دانشمندان دلیل جهش مغز انسان را جهش‌های ژنتیکی نهفته اعلام کردند.
به گزارش ایسنا، با وجود بیش از ۹۸ درصد اشتراک ژنتیکی بین انسان و شامپانزه، انسان‌ها از توانایی‌های شناختی و عاطفی بسیار پیشرفته‌تری برخوردارند. یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که جهش‌های سریع در تنظیم ژن‌ها ممکن است دلیل این جهش فرگشت(تکامل) انسان باشد.
به نقل از ان‌ای، پژوهشگران با استفاده از یک روش تحلیلی جدید، دو جهش تنظیمی کلیدی مختص انسان را شناسایی کردند که بر حافظه، یادگیری، رفتار اجتماعی و عمق عاطفی تأثیر می‌گذارند. این یافته‌ها حاکی از آن است که هوش انسان نه از طریق جهش تدریجی، بلکه از طریق تغییر ناگهانی در نحوه روشن و خاموش شدن ژن‌ها پدید آمده است. تکامل تنظیم ژن هم حالت تدریجی و هم جهشی دارد.
پرسش علمی حل‌نشده دانشمندان، ماهیت تغییرات ژنتیکی انسان است که ما را منحصربه‌فرد می‌کند و با وجود اینکه میزان واگرایی بین ژنوم‌های هم‌تراز انسان و شامپانزه تنها ۱/۲۳ درصد است، دانشمندان این فرضیه را مطرح کردند که تنظیم ژن ممکن است تفاوت‌های «رخ‌نمودی»(phenotypic ) چشمگیر بین این دو گونه را توضیح دهد.
در مطالعه‌ای جدید با تمرکز بر مناطق تنظیمی پروتئینی، تکامل تنظیمی مجاور ژن‌ها با استفاده از ماتریس «سامان‌دهنده همسو فراوانی»(CREF) نشان داده شده‌اند. اطلاعات تنظیمی رونویسی از انسان و گونه‌های میمون موجود مانند شامپانزه‌ها به «ماژول‌های متعامد»(orthogonal modules) تبدیل شدند که می‌توانستند هم‌تراز و مقایسه شوند.
محققان ۱۰ ماژول تنظیمی اصلی را از داده‌های کل ژنوم استخراج کردند و آنها را بر اساس انرژی اتصال مرتب کردند.
آنها با مقایسه ماژول‌های «CREF» چهار گونه انسانی‌تبار دریافتند که دو ماژول تنظیمی دچار جهش شده‌اند. ژن‌های جهش‌یافته شده شامل ژن‌های مرتبط با حافظه بلندمدت، تکامل حلزون گوش، یادگیری، رفتار اکتشافی، رفتار اجتماعی و تنظیم خواب و شادی هستند.
به گفته محققان، ماژول «CREF» می‌تواند تا حد زیادی جهش شناخت و هوش انسانی را توضیح دهد و یک الگوی کمّی جدید برای مطالعه تکامل تنظیم ژن ارائه دهد.
پژوهشگران می‌گویند با استفاده از نتایج این مطالعه می‌توان تا حد زیادی توانایی‌های شناختی و هوش منحصر به فرد انسان را شناسایی کرد.
|